5 dịch vụ của điện toán đám mây: IaaS, PaaS, SaaS, XaaS, FaaS

Các dịch vụ của điện toán đám mây được nhiều doanh nghiệp sử dụng trong hoạt động quản lý, kinh doanh. Vậy có những mô hình điện toán đám mây nào? Có sự khác nhau nào? Câu trả lời sẽ được tìm thấy trong bài viết sau đây của HyperCore. Cùng tìm hiểu với chúng tôi nhé!

So sánh các mô hình dịch vụ điện toán đám mây

1. SaaS – Phần mềm dưới dạng dịch vụ

SaaS là một phương thức cung cấp phần mềm và ứng dụng qua Internet. Thay vì cài đặt và duy trì phần mềm trên các máy tính cá nhân hoặc máy chủ cục bộ, người dùng truy cập các ứng dụng này qua Internet, giảm bớt nhu cầu quản lý phần mềm và phần cứng phức tạp. Mô hình này loại bỏ chi phí liên quan đến việc mua, cài đặt và bảo trì phần mềm và phần cứng.

Phần mềm dưới dạng dịch vụ SaaS

SaaS cung cấp một giải pháp phần mềm hoàn chỉnh có thể mua theo hình thức trả tiền theo mức sử dụng từ một nhà cung cấp dịch vụ đám mây. Hầu hết các ứng dụng SaaS có thể được truy cập trực tiếp từ trình duyệt web mà không cần tải xuống hoặc cài đặt. 

Ưu điểm của SaaS:

• Tiết kiệm chi phí: Người dùng chỉ trả tiền cho những gì họ sử dụng, dẫn đến tiết kiệm chi phí so với việc cấp phép phần mềm truyền thống.
• Giảm thời gian triển khai: Các ứng dụng SaaS có thể chạy trực tiếp từ trình duyệt web, loại bỏ nhu cầu cài đặt và cấu hình phức tạp. Điều này giảm thời gian và công sức cần thiết để triển khai phần mềm.
• Khả năng truy cập linh hoạt: Người dùng có thể truy cập dữ liệu ứng dụng từ bất cứ đâu có kết nối Internet, mang lại sự linh hoạt và tiện lợi.
• Cập nhật tự động: Nhà cung cấp SaaS xử lý tất cả các bản cập nhật và bản vá tự động. Điều này đảm bảo người dùng luôn có quyền truy cập vào các tính năng mới nhất mà không phải tốn thêm chi phí.
• Mở rộng dễ dàng: SaaS cho phép người dùng mở rộng các dịch vụ và tính năng theo nhu cầu. Nhờ vậy SaaS dễ dàng đáp ứng sự phát triển hoặc thay đổi nhu cầu kinh doanh.

Nhược điểm của SaaS:

• Hạn chế trong tùy chỉnh: Các giải pháp SaaS thường ít tùy chỉnh hơn so với phần mềm cài đặt tại chỗ. Người dùng có thể phải làm việc trong khuôn khổ của nền tảng của nhà cung cấp SaaS và không thể tùy chỉnh phần mềm theo nhu cầu cụ thể.
• Phụ thuộc vào kết nối internet: Các ứng dụng SaaS dựa trên đám mây cần có kết nối Internet ổn định để hoạt động. Điều này có thể là vấn đề lớn đối với người dùng ở những khu vực có kết nối kém hoặc những người cần truy cập ngoại tuyến.
• Lo ngại về bảo mật: Mặc dù các nhà cung cấp SaaS chịu trách nhiệm bảo mật dữ liệu được lưu trữ trên máy chủ của họ nhưng vẫn luôn có nguy cơ xảy ra các sự cố bảo mật hoặc vi phạm dữ liệu.
• Kiểm soát dữ liệu hạn chế: Các nhà cung cấp SaaS có thể truy cập dữ liệu của người dùng. Điều này có thể gây lo ngại cho các tổ chức cần kiểm soát chặt chẽ dữ liệu của họ để tuân thủ quy định hoặc vì các lý do khác.

2. PaaS – Nền tảng dưới dạng dịch vụ

PaaS là một loại hình điện toán đám mây cung cấp nền tảng và môi trường cho phép các nhà phát triển xây dựng ứng dụng và dịch vụ qua Internet. Các dịch vụ PaaS được lưu trữ trên đám mây và người dùng có thể truy cập chúng thông qua trình duyệt web.

Dịch vụ điện toán PaaS

Một nhà cung cấp PaaS sẽ lưu trữ phần cứng và phần mềm trên cơ sở hạ tầng của riêng mình. Do đó, PaaS giải phóng người dùng khỏi việc phải cài đặt phần cứng và phần mềm tại chỗ để phát triển hoặc chạy một ứng dụng mới. Việc phát triển và triển khai ứng dụng diễn ra độc lập với phần cứng, giúp giảm bớt gánh nặng về quản lý hạ tầng cho người dùng.

Người tiêu dùng không quản lý hoặc kiểm soát cơ sở hạ tầng đám mây cơ bản, bao gồm mạng, máy chủ, hệ điều hành, hoặc lưu trữ. Thay vào đó, bạn chỉ có quyền kiểm soát đối với các ứng dụng đã triển khai và có thể cấu hình các thiết lập môi trường lưu trữ.

Ưu điểm của PaaS:

• Đơn giản và thuận tiện cho người dùng: PaaS cung cấp nhiều hạ tầng và dịch vụ CNTT khác. Từ đó người dùng có thể truy cập mọi lúc mọi nơi qua trình duyệt web.
• Tiết kiệm chi phí: PaaS tính phí dịch vụ dựa trên mức sử dụng. Từ đó giúp loại bỏ các chi phí liên quan đến phần cứng và phần mềm tại chỗ.
• Quản lý vòng đời hiệu quả: PaaS được thiết kế để hỗ trợ toàn bộ vòng đời của ứng dụng web: xây dựng, kiểm thử, triển khai, quản lý và cập nhật.
• Hiệu quả: PaaS cho phép lập trình ở cấp độ cao hơn với độ phức tạp giảm. Nhờ vậy giúp quá trình phát triển ứng dụng trở nên hiệu quả hơn.

Nhược điểm của PaaS:

• Kiểm soát hạn chế đối với cơ sở hạ tầng: Các nhà cung cấp PaaS thường quản lý cơ sở hạ tầng cơ bản và đảm nhiệm việc bảo trì, cập nhật hệ thống. Điều này giúp người dùng không phải lo lắng về các tác vụ kỹ thuật phức tạp, nhưng đồng thời cũng có nghĩa là người dùng có ít quyền kiểm soát hơn đối với môi trường.
• Phụ thuộc vào nhà cung cấp: Người dùng phụ thuộc vào nhà cung cấp PaaS về tính sẵn sàng, khả năng mở rộng và độ tin cậy của nền tảng. Điều này có thể là rủi ro nếu nhà cung cấp gặp sự cố hoặc mất dịch vụ.
• Hạn chế về tính linh hoạt: Các giải pháp PaaS có thể không phù hợp với một số loại khối lượng công việc hoặc ứng dụng nhất định. Điều này có thể hạn chế giá trị của giải pháp đối với một số tổ chức.

3. IaaS – Cơ sở hạ tầng dưới dạng dịch vụ

IaaS là một trong các dịch vụ của điện toán đám mây, cung cấp cơ sở hạ tầng máy tính trên cơ sở thuê ngoài để hỗ trợ các hoạt động khác nhau. Thông thường, IaaS là một dịch vụ mà cơ sở hạ tầng được cung cấp dưới dạng thuê ngoài cho các doanh nghiệp, bao gồm thiết bị mạng, thiết bị, cơ sở dữ liệu và máy chủ web.

Mô hình IaaS

Khách hàng IaaS thanh toán dựa trên số lượng người dùng, thường tính theo giờ, tuần hoặc tháng. Một số nhà cung cấp cũng tính phí khách hàng dựa trên dung lượng không gian máy ảo mà họ sử dụng.

IaaS đơn giản cung cấp hệ điều hành cơ bản, bảo mật, mạng và máy chủ để phát triển các ứng dụng, dịch vụ và triển khai các công cụ phát triển, cơ sở dữ liệu,…

Ưu điểm của IaaS:

• Tiết kiệm chi phí: IaaS loại bỏ chi phí vốn và giảm chi phí liên tục. Khách hàng IaaS thanh toán dựa trên số lượng người dùng, thường tính theo giờ, tuần hoặc tháng.
• Lưu trữ trang web: Chạy các trang web sử dụng IaaS có thể ít tốn kém hơn so với lưu trữ web truyền thống.
• Bảo mật: Nhà cung cấp IaaS có thể cung cấp bảo mật tốt hơn so với phần mềm hiện có của bạn.
• Bảo trì: Không cần quản lý trung tâm dữ liệu cơ bản hoặc giới thiệu các phiên bản mới của phần mềm phát triển hoặc phần mềm cơ bản. Tất cả đều được nhà cung cấp IaaS quản lý.

Nhược điểm của IaaS:

• Kiểm soát hạn chế đối với cơ sở hạ tầng: Các nhà cung cấp IaaS thường quản lý cơ sở hạ tầng cơ bản và đảm nhiệm việc bảo trì và cập nhật. Nhưng điều này cũng có nghĩa là người dùng có ít quyền kiểm soát hơn đối với môi trường. Đồng thời, bạn có thể không thực hiện được một số tùy chỉnh nhất định.
• Vấn đề bảo mật: Người dùng chịu trách nhiệm bảo mật dữ liệu và ứng dụng của riêng họ. Điều này có thể dẫn đến một số rủi ro bảo mật không mong muốn.
• Truy cập hạn chế: Điện toán đám mây có thể không khả dụng ở một số khu vực và quốc gia do các chính sách pháp lý.

4. XaaS – Mọi thứ dưới dạng dịch vụ

XaaS là một khái niệm bao trùm mọi loại dịch vụ được cung cấp qua điện toán đám mây. Hiện nay, hầu hết các nhà cung cấp dịch vụ đám mây đều cung cấp XaaS và các dịch vụ bổ sung khác.

XaaS – Mọi thứ dưới dạng dịch vụ

Ưu điểm của XaaS:

• Khả năng mở rộng: Các giải pháp XaaS có thể dễ dàng mở rộng hoặc thu hẹp để đáp ứng nhu cầu thay đổi của tổ chức.
• Tính linh hoạt: XaaS có thể cung cấp nhiều loại dịch vụ như lưu trữ, cơ sở dữ liệu, mạng và phần mềm. 
• Hiệu quả về chi phí: XaaS thường tiết kiệm chi phí hơn so với các giải pháp tại chỗ truyền thống. Nguyên nhân là các tổ chức chỉ phải trả cho các dịch vụ mà họ sử dụng.

Nhược điểm của XaaS:

• Phụ thuộc vào nhà cung cấp: Người dùng phụ thuộc vào nhà cung cấp XaaS về tính sẵn sàng, khả năng mở rộng và độ tin cậy của dịch vụ. Điều này có thể gây rủi ro nếu nhà cung cấp gặp sự cố hoặc ngừng hoạt động.
• Giới hạn về tính linh hoạt: Các giải pháp XaaS có thể không đáp ứng được một số loại công việc hoặc ứng dụng nhất định. Điều này có thể hạn chế giá trị của giải pháp đối với một số tổ chức.
• Giới hạn về tích hợp: Các giải pháp XaaS có thể không tích hợp tốt với các hệ thống và nguồn dữ liệu hiện có. Từ đó có thể làm giảm giá trị của giải pháp cho một số tổ chức.

5. FaaS – Chức năng như một dịch vụ

FaaS là một loại dịch vụ điện toán đám mây cung cấp nền tảng cho người dùng để phát triển, tính toán, chạy và triển khai mã hoặc toàn bộ ứng dụng dưới dạng các chức năng. FaaS cho phép người dùng phát triển và cập nhật mã bất kỳ lúc nào mà không phải lo lắng về việc bảo trì hạ tầng cơ bản. Mã được phát triển có thể được thực thi để phản hồi một sự kiện cụ thể. 

Dịch vụ điện toán đám mây FaaS

Ưu điểm của FaaS:

• Khả năng mở rộng cao: Tự động mở rộng được thực hiện bởi nhà cung cấp dịch vụ tùy theo nhu cầu.
• Hiệu quả chi phí: Chỉ trả tiền cho số lần thực thi sự kiện.
• Đơn giản hóa mã: FaaS cho phép người dùng tải lên toàn bộ ứng dụng cùng một lúc. Người dùng có thể viết mã cho các chức năng độc lập.
• Không cần bảo trì máy chủ: Chỉ cần duy trì mã, không cần lo lắng về các máy chủ.
• Hỗ trợ nhiều ngôn ngữ lập trình: Các chức năng có thể được viết bằng bất kỳ ngôn ngữ lập trình nào.

Nhược điểm của FaaS:

• Hiệu năng thấp hơn: Mỗi request cần thời gian để khởi động, điều này có thể làm giảm hiệu suất của hệ thống.
• Phát triển ứng dụng ở local khó khăn: Việc thiết lập và kiểm thử mã nguồn trên môi trường local trở nên phức tạp hơn.
• Debug phức tạp: Do mã nguồn được lưu trữ trên cloud, việc debug trở nên khó khăn hơn vì khó tái tạo lại cấu hình và cần phải liên tục deploy trong quá trình debug cũng như fix bug.

Trong bài viết trên, HyperCore đã giới thiệu đến bạn các dịch vụ của điện toán đám mây. Mong rằng bài viết sẽ hữu ích và giúp bạn nắm được thông tin của các dịch vụ này. Hãy theo dõi thêm các bài viết của chúng tôi để tìm hiểu thêm về các dịch vụ điện toán đám mây nhé!