So sánh Debian và Ubuntu: Đâu là lựa chọn tốt nhất?

Debian và Ubuntu là hai hệ điều hành được sử dụng khá phổ biến hiện nay. Mỗi hệ điều hành sẽ có ưu, nhược điểm riêng, đáp ứng nhu cầu khác biệt của người dùng. Để biết được sự khác biệt giữa Debian và Ubuntu, cũng như lựa chọn hệ điều hành phù hợp, hãy theo dõi bài viết sau đây của HyperCore. 

1. Tổng quan về Debian và Ubuntu

1.1 Hệ điều hành Debian là gì?

Debian là một hệ điều hành mã nguồn mở và miễn phí, ra mắt lần đầu vào năm 1993. Đây là một trong những hệ điều hành Linux đầu tiên, xây dựng trên triết lý phần mềm tự do và mã nguồn mở. Debian cho phép người dùng sử dụng, tùy chỉnh, phân phối lại mã nguồn, đáp ứng nhu cầu cá nhân hoặc cộng đồng mà không phải trả phí bản quyền.

Debian là một hệ điều hành mã nguồn mở và miễn phí

Đọc Chi Tiết Tại: Ubuntu là gì?

1.2 Hệ điều hành Ubuntu là gì?

Ubuntu hiện là một trong những hệ điều hành dựa trên Linux phổ biến nhất, được phát triển và hỗ trợ bởi công ty Canonical. Với nền tảng xây dựng từ Debian, Ubuntu tận dụng sự ổn định và đơn giản của bản phân phối này, tạo ra một hệ điều hành thân thiện với người dùng. Vì vậy, không ngạc nhiên khi Debian và Ubuntu có khá nhiều tính năng tương đồng.

Ubuntu hiện là một trong những hệ điều hành dựa trên Linux phổ biến nhất

Đọc Chi Tiết Tại: Debian là gì?

2. So sánh hệ điều hành Debian và Ubuntu

2.1 Về chu kỳ phát hành 

Chu kỳ phát hành là một điểm khác biệt quan trọng giữa Debian và Ubuntu. Ubuntu có chu kỳ phát hành cố định: mỗi năm có hai phiên bản được phát hành. Đồng thời, phiên bản LTS được phát hành hai năm một lần và hỗ trợ trong vòng 5 năm. Các bản phát hành của Ubuntu thường có tên gọi độc đáo theo cấu trúc Tính Từ + Tên Động Vật, chẳng hạn như phiên bản Focal Fossa.

Debian và Ubuntu có sự khác biệt trong chu kỳ phát hành

Ngược lại, Debian không có chu kỳ phát hành cụ thể mà thường phát hành khoảng hai năm một lần. Các phiên bản của Debian được đặt tên theo các nhân vật trong loạt phim Toy Story, như phiên bản Buster gần đây nhất. Mặc dù chu kỳ phát hành của Debian chậm hơn, nhưng hệ điều hành này có phiên bản Debian Testing – tương đối ổn định và được cập nhật thường xuyên. 

Ngoài ra, Debian còn cung cấp bản Debian Unstable với các tính năng mới nhất nhưng không đảm bảo tính ổn định. Phiên bản này phù hợp cho người dùng muốn thử nghiệm trước các bản phát hành chính.

>>>> Khám Phá Thêm: Các lệnh cơ bản trong Ubuntu trong quản trị máy chủ [Tổng hợp]

2.2 Về độ ổn định

Chu kỳ phát hành của Ubuntu diễn ra đều đặn và các bản phát hành thường có độ ổn định khá tốt, ít gặp lỗi. Vì vậy, Ubuntu trở thành lựa chọn phù hợp cho người dùng cá nhân. Khi hệ thống gặp sự cố thì lỗi thường không lan rộng, giúp việc khắc phục dễ dàng hơn.

Có sự khác biệt về độ ổn định giữa Debian và Ubuntu

Ngược lại, Debian được biết đến với sự ổn định gần như tuyệt đối. Điều này làm cho Debian trở thành lựa chọn phổ biến cho các máy chủ hoặc hệ thống lớn. Nếu bạn ưu tiên sự ổn định và không cần cập nhật thường xuyên, Debian là một lựa chọn lý tưởng. Đối với người dùng muốn trải nghiệm tính năng mới, phiên bản Debian Testing là giải pháp phù hợp.

2.3 Về phát triển

Debian là một bản phân phối Linux hướng đến cộng đồng, phát triển và bảo trì bởi các Developer trên toàn thế giới. Điều này giúp đảm bảo tính liên tục của hệ điều hành này. Nếu một Developer rời đi, sẽ có người khác thay thế để tiếp tục duy trì. Hơn nữa, Debian hoàn toàn miễn phí và được kiểm soát tập trung. Đây chính là lý do vì sao Debian không có chu kỳ phát hành chính thức.

Sự phát triển của Debian và Ubuntu có nhiều điểm khác nhau

Ngược lại, Ubuntu được phát triển bởi công ty Canonical, với chu kỳ phát hành cố định. Chính vì thế, Ubuntu có hệ thống hỗ trợ chính thức và nhiều phần cứng/phần mềm chuyên dụng. Tuy nhiên, vì là sản phẩm của một công ty, Ubuntu có thể ngừng phát triển vào “một ngày nào đó”.

2.4 Về Repository phần mềm

Ubuntu có một kho lưu trữ phần mềm phong phú nhờ vào sự phổ biến của mình và tính năng PPA (Kho lưu trữ cá nhân). Điều này cho phép người dùng thêm các repository bổ sung từ các nhà phát triển. 

Debian và Ubuntu có sự khác nhau về repository phần mềm

Ngoài ra, Ubuntu đang triển khai Snapcraft, nền tảng xuất bản ứng dụng tập trung cho các bản phân phối Linux, nhưng hiện hoạt động tốt nhất trên các hệ thống dựa trên Ubuntu. Ubuntu cũng cung cấp nhiều phần mềm độc quyền trong các repository, bao gồm cả driver phần cứng.

Ngược lại, Debian chỉ chứa các phần mềm miễn phí và mã nguồn mở trong kho lưu trữ. Tuy nhiên, người dùng vẫn có thể thêm repository chứa phần mềm độc quyền khi cần thiết.

2.5 Về hiệu suất hệ thống

Cả Debian và Ubuntu đều tương thích và hoạt động tốt trên hầu hết các phần cứng. Tuy nhiên, Ubuntu thường đi kèm nhiều phần mềm và tính năng hơn. Trong khi đó, Debian chỉ cài đặt sẵn một số phần mềm cần thiết, giúp hệ thống của Debian tối giản và có hiệu năng cao hơn.

Debian và Ubuntu khác nhau về hiệu suất hệ thống

Người dùng Ubuntu có thể gỡ bỏ các phần mềm không cần thiết để cải thiện hiệu năng. Tuy nhiên điều này đòi hỏi sự hiểu biết về vai trò của từng phần mềm để tránh gây ra sự cố cho hệ thống.

2.6 Về hỗ trợ phần cứng

Hỗ trợ phần cứng dành cho Debian và Ubuntu có nhiều sự khác biệt. Debian hỗ trợ đa dạng các loại phần cứng. Hệ điều hành này phù hợp từ máy tính để bàn, máy tính xách tay, máy chủ cho đến các thiết bị khác. 

Debian và Ubuntu khác nhau về hỗ trợ phần cứng

Tương tự, Ubuntu cũng hỗ trợ rộng rãi nhiều loại phần cứng. Tuy nhiên, Ubuntu nổi tiếng với khả năng tương thích tốt với cả các thiết bị phần cứng cũ.

2.7 Về bảo mật

Debian nổi bật với sự ổn định và bảo mật cao. Hệ điều hành này thường xuyên nhận các bản vá bảo mật, giúp duy trì an toàn cho hệ thống trong thời gian dài.

Ubuntu cũng được biết đến với các tính năng bảo mật mạnh mẽ. Hệ điều hành này tích hợp nhiều công nghệ bảo mật tiên tiến, như AppArmor và SELinux. Từ đó giúp bảo vệ người dùng khỏi các mối đe dọa bảo mật tiềm ẩn.

Sự khác biệt trong bảo mật của Debian và Ubuntu

2.8 Về cài đặt

Debian và Ubuntu có nhiều sự khác biệt về cách cài đặt. Debian sử dụng Debian Installer (dựa trên nCurses) để cài đặt hệ thống. Hệ điều hành cung cấp nhiều tùy chọn chi tiết và cấu hình tùy chỉnh sâu hơn cho người dùng. Mặc dù giao diện không quá hiện đại, nhưng Debian Installer rất linh hoạt và phù hợp với người dùng nâng cao.

Cài đặt Debian sử dụng Debian Installer

Ubuntu sử dụng công cụ Ubiquity, có giao diện đồ họa trực quan và thân thiện hơn. Từ đó, công cụ này giúp việc cài đặt trở nên đơn giản và dễ dàng, phù hợp cho người mới bắt đầu. Cả hai công cụ đều được hỗ trợ nhiều tài liệu hướng dẫn chi tiết trên internet.

2.9 Về mục đích sử dụng

Mỗi bản phân phối Linux có những ưu điểm riêng biệt và nhắm đến các nhóm người dùng khác nhau. Ubuntu hỗ trợ nhiều phần mềm cho các nhà phát triển (developers), game thủ, nhà thiết kế (designers), cũng như những người dùng cá nhân với nhu cầu cơ bản như đọc báo, xem phim, và lướt web. Ubuntu cũng dễ dàng tùy chỉnh để đáp ứng nhiều nhu cầu khác nhau.

Debian và Ubuntu khác nhau trong mục đích sử đụng

Debian, mặc dù cũng có khả năng tùy chỉnh cao, chủ yếu tập trung vào các nhóm người dùng đặc thù. Debian đặc biệt phổ biến trong cộng đồng các nhà phát triển nhờ vào sự ổn định tuyệt vời Tuy nhiên, Debian có thể khó sử dụng hơn đối với những người mới bắt đầu do tính chất phức tạp và cấu hình chi tiết.

3. Câu hỏi liên quan thường gặp

3.1 Debian và Ubuntu: Nền tảng nào tốt hơn?

Nói chung, Ubuntu được coi là lựa chọn tốt hơn cho người mới bắt đầu nhờ vào giao diện thân thiện và hỗ trợ rộng rãi. Ngược lại, Debian là lựa chọn ưu việt cho các chuyên gia và người dùng yêu cầu sự ổn định cao, nhờ vào chu kỳ phát hành chậm hơn và các bản cập nhật ít hơn, được kiểm tra kỹ lưỡng. Debian nổi bật với sự ổn định và đáng tin cậy do ít thay đổi và cập nhật hơn.

3.2 Debian có nhẹ hơn Ubuntu không?

Debian có cấu hình rất nhẹ và nhanh. Vì không được cài sẵn nhiều phần mềm và tính năng bổ sung, nên Debian giữ được sự nhẹ nhàng và nhanh nhẹn hơn so với Ubuntu. Tuy nhiên, điểm khác biệt ở đây là Ubuntu có thể kém ổn định hơn do các bản cập nhật và tính năng bổ sung thường xuyên hơn.

3.3 Làm thế nào để cài đặt Debian hoặc Ubuntu?

Bạn có thể tải xuống tệp ISO của Debian hoặc Ubuntu từ trang web chính thức của các bản phân phối này. Sau khi tải xong, bạn có thể sử dụng một công cụ USB hoặc DVD để tiến hành cài đặt hệ điều hành trên máy tính của mình.

Debian và Ubuntu là 2 hệ điều hành vô cùng mạnh mẽ đối với người dùng Linux. Tuy nhiên, cả 2 hệ điều hành này có nhiều điểm khác nhau về chu kỳ phát hành, độ ổn định, hiệu suất,…. và hướng đến các đối tượng mục tiêu riêng. Qua bài viết này của HyperCore, mong rằng bạn đã hiểu hơn về Debian và Ubuntu và chọn được hệ điều hành phù hợp.

Đọc Thêm:

• CentOS là gì? Tìm hiểu tất tần tật về CentOS
• Tìm hiểu về cPanel là gì và hướng dẫn cách sử dụng